Nghề làm mắm, nổi tiếng ở đầm phá Tam Giang

Đầm phá Tam Giang là nguồn nguyên liệu dồi dào để giúp cho nghề làm mắm phát triển và nổi tiếng từ rất lâu đời ở Huế.

Nghề làm mắm lâu đời ở Huế

Đến với Huế, bạn không chỉ được trải nghiệm sự hiểu biết của mình với những danh lam thắng cảnh nơi đây, mà còn thưởng thức bởi nhiều đặc sản, món ăn hấp dẫn khác, nhất là nghề làm mắm ở Huế.

Ở Huế, nghề làm mắm đã tồn tại rất lâu đời với nhiều nguyên liệu làm mắm được người dân đánh bắt ngay chính tại khu vực này như rươi, tôm, còng, cá, cua gạch,… Cách đây khoảng 100 năm, cháu dâu của ông vua Minh Mạng là bà Trương Thị Bích đã viết cách dạy chế biến 100 món ăn đặc sản ở Huế trong cuốn sách Thực phổ bách thiên, trong đó có riêng 14 món mắm.

Cá rò để làm mắm

Phải nói nghề làm mắm có từ rất lâu đời không chỉ truyền từ đời này sang đời khác, mà ở Huế còn sở hữu nguồn nguyên liệu làm mắm dồi dào như đầm phá Tam Giang – Cầu Hai, Tư Hiền, Thuận An, lăng Cô, Mỹ Lợi,… Kèm theo đó là bàn tay khéo léo và tinh thần sáng tạo của người dân xứ Huế, họ đã làm cho mắm trở thành một loại đặc sản nổi tiếng từ Bắc vào Nam, từ trong nước ra ngoài thế giới.

Chỉ cần bạn biết ăn mắm và thậm chí nghiền các loại mắm thì đến với Huế, bạn sẽ có dịp thưởng thức mắm quanh năm. Chẳng hạn:

• Mùa đông, mùa xuân có thời tiết se lạnh, thì thưởng thức mắm cá ngừ, mắm ruốc, mắm dút, mắm cá trích, mắm cá chuồn,…
• Mùa thu, thời tiết mát mẻ thì lai rai mắm sò, mắm cá cơm.
• Mùa hạ, thời tiết nóng nực thì làm nhẹ với mắm còng, mắm cà pháo, mắm dưa,…

Nói đến nghề làm mắm Huế, là có đến hàng trăm loại mắm ở đây. Dù làm từ nguyên liệu gì thì những hủ mắm Huế đều cho ra hương vị đặc trưng riêng biệt và là tâm sức của người thợ làm mắm.

Chưa kể, mỗi loại mắm đều có nguyên liệu và cách thức chế biến khác nhau để tạo nên hương vị đặc trưng đều thể hiện sự tìm tòi và cải thiện không ngừng của người dân xứ Huế khi yêu nghề làm mắm.

Hương vị đặc trưng của mắm đầm phá Tam Giang

Hệ sinh thái đầm phá Tam Giang - Cầu Hai được xem là hệ đầm phá lớn nhất tại khu vực Đông Nam Á khi được hình thành và tồn tại đến nay hơn 2000 năm:

• Dài 24 km: trải từ cửa sông Ô Lâu - phía nam là cửa sông Hương thông với biển qua cửa Thuận An.
• Rộng khoảng 52 km2.
• Sở hữu nguồn gien cao nhất so với các đầm phá ở Việt Nam, trong đó có 235 loài cá với 25 loài cá kinh tế, 12 loài tôm, 18 loài cua cùng nhiều loại trìa, sò huyết, rau câu...
• Tiềm năng cho nghề du lịch phát triển về sinh thái, nghỉ dưỡng và văn hóa đặc sắc.

Nhiều người đến với đầm phá Tam Giang khi nếm thử mắm cũng như các ăn thử các loại cá ở đây, đều có cảm nhận về hương vị đặc trưng khó diễn tả. Có lẽ chính nguồn nước lợ nơi đây khi hòa trộn với nước sông và nước biển đã tạo ra đầm phá Tam Giang cho ra nhiều loại tôm cua cá có chất lượng đặc trưng riêng.

Tại đầm phá Tam Giang, người dân khai thác nguồn nguyên liệu làm mắm phong phú như:

• Có cả nước lợ lẫn cá có nguồn gốc từ biển
• Có cá nước ngọt thường sống ở các cửa sông
• Còn có cá di cư theo mùa.

Nhắc đến mắm ruốc phá Tam Giang, nhiều người yêu chuộng loại mắm này bởi hương vị khi chấm cùng với các loại rau, gia vị trong bún bò, cơm hến cho đến món cá kho. Đây là loại mắm được làm cũng khá cầu kì, từ khâu sơ chế tép biển sau khi được rửa sạch cho đến khâu tẩm ướp, chế biến và ủ mắm trước khi sử dụng. Tất cả những khâu làm ra thành phẩm đều là những bí quyết riêng của mỗi thương hiệu mắc ruốc phá Tam Giang.

Thực sự mà nói khi nhắc đến mắm phá Tam Giang, người tiêu dùng không chỉ ưa chuộng vì cái tên thương hiệu lâu năm mà còn thể hiện niềm tự hào về đặc sản Việt Nam còn gìn giữ cho đến ngày nay.