Cua rang lá lốt - đặc sản Ninh Bình, món ngon dân dã

Những con cua chín vàng cùng lá lốt xanh trông rất bắt mắt cùng mùi thơm lẫn giữa cua và lá lốt cùng vị xả lại càng khiến món ăn thêm hấp dẫn. Khi ăn lại càng thích mê với những miếng cua giòn tan chấm cùng muối tiêu chanh ớt đủ vị.

Vẫn như mọi ngày tôi thường đi chợ buổi sáng để chuẩn bị bữa cơm cho gia đình. Dạo một vòng quanh chợ rồi dừng lại ở khu bán tôm, cua. Khác với mọi ngày, hôm nay ở chợ có bán rất nhiều cua đồng. Có một bà cụ mang cái chậu to đựng gần đầy cua ra chợ bán. Thấy vậy, tôi mới hỏi: “Sao bà bắt được nhiều cua thế?” thì bà bảo: “Đang mùa gặt, với lại trời vừa mưa đêm qua xong nên cua ra nhiều lắm”.

Nhớ thủa bé tôi hay cùng anh trai ra đồng bắt cua. Những khi trời giữa trưa nắng gắt trên bờ ruộng mới sẵn cua. Còn lại trời mát hay nắng nhẹ anh tôi vẫn thường phải móc tay vào hang cua thì mới bắt được, cách bắt như vậy cũng không được nhiều cua lắm. Vậy sao bà cụ có thể bắt được nhiều cua như thế, tôi nghĩ mãi không ra. Thế rồi cụ bảo cho tôi biết rằng muốn bắt được nhiều cua như thế thì người ta thường đặt lờ ở ruộng vào buổi tối hôm trước. Bên trong lờ có treo một túi thính gạo đã được rang thơm lên để dụ cua vào ăn. Đến sáng sớm hôm sau chỉ việc đi gom lờ về, rũ cua ra chậu. Còn cách bắt như anh em tôi vào ban ngày khi trời nóng thì cua chui vào hang hết nên bắt được ít hơn.

Lúc này tôi chợt nhớ ra, một món ăn từ cua đồng mẹ tôi hay làm mà lâu rồi tôi chưa được ăn. Mẹ tôi vốn là con gái vùng đất cố đô Hoa Lư, được bà ngoại dạy cách nấu nhiều món ăn dân dã của người Ninh Bình. Trong các món ăn đó có món cua đồng rang lá lốt.

Để làm món cua đồng rang lá lốt theo cách của mẹ tôi khá đơn giản. Trước tiên là chọn cua còn sống, cua nhỏ vừa, không bị gẫy càng, rồi đem rửa sạch, bóc mai, bóc yếm, nhưng khi làm phải rất cẩn thận để không bị cua cắp. Mình (thịt) cua được cho vào một cái bát ướp mắm muối cho ngấm. Kế đến là lá lốt được rửa sạch, thái chỉ. Để hương vị đậm đà hơn thì thêm vài củ sả, một chút ớt đỏ băm nhỏ. Sau khi tất cả các nguyên liệu đã chuẩn bị xong, dùng một cái chảo với một ít dầu ăn đun cho nóng già rồi trút cua vào rang, đảo đều tay (chú ý khi đun ở lửa vừa thì cua sẽ chín đều và ngon hơn). Khi cua đã chuyển mầu vàng rộm thì cho lá lốt, sả ớt vào, đảo đều trong vài phút rồi bắc ra, đơm đĩa là xong.

Món cua đồng rang lá lốt vừa có vị bùi giòn tan của cua, mùi thơm của lá lốt, vị cay cay của ớt đỏ. Món ăn mang đậm hương vị đồng quê mỗi khi mùa gặt đến. Chỉ nghĩ đến đó thôi đã khiến tôi nhất định tối nay sẽ làm món ăn này cho gia đình nhỏ của mình.