Đến Hải Phòng nhớ ăn Bánh đa cua

Trên những cánh đồng chua mặn giành giật từ biển cả, bão tố ngàn đời, người vùng biển Hải Phòng đổi một nắng hai sương lấy những hạt gạo ngan ngát nắng gió trùng khơi.

Gạo ấy phơi già nắng, để qua vụ, đem về làng bánh đa cổ truyền 700 năm Lạng Côn – Kiến Thụy, làng Hỗ - huyện An Dương, Dư Hàng Kênh - trong nội thành, ngâm vào nước vài canh giờ, lại cho vào cối xay nhuyễn, chế nước vừa đủ tạo nên thứ bột sánh mịn, dẻo mềm,Bánh đa nhúng thường là loại có một nắng, một sương, Nếu làm trong đêm, phơi lên đón sương rồi mới đem phơi nắng. Ngược lại, tráng bánh phơi ban ngày đón nắng thì cuối đêm họ mới thu vào. Như vậy, muốn có lá bánh đa khi đem trần lên, thả vào bát canh cua mềm miệng nhưng dẻo dai không bị bở bục hay trương nhũn ngoài chuyện gạo ngon, còn phải có bí quyết từ khâu chế nước xay gạo.

Riêu nấu nhỏ lửa, mở vung, khuấy nhẹ tay để thịt cua không đóng bám đáy nồi, đến khi thịt cua nổi lên đông thành tảng thì ngừng tay. Cộng hưởng thêm đa dạng thanh sắc: me chua, muối mặn, nước mắm Cát Hải thơm phức, chút cà chua đỏ au, tỏi – hành – tóp mỡ phi vàng ruộm.

Một bát canh bánh đa đỏ hội tụ cả ngũ hành âm dương: màu nâu sậm bánh đa; đỏ rực ớt tươi, phớt đỏ cà chua; màu xanh ngát các loại rau muống, rau rút; loáng thoáng mấy sợi răng cưa; lây rây hành hoa thái nhỏ; nổi bật màu vàng rộm, béo ngầy ngậy của gạch cua trưng hành,… Chỉ một vài lát tóp mỡ điểm xuyết bát canh thôi, đừng ngỡ là đơn giản. Một miếng tóp mỡ xinh xinh, được rán từ chính loại mỡ lọc ra từ phần thăn lợn nên giòn tan, ngậy mà không béo ngon quắt tai thực khách, đó mới là thứ còn đáng giá hơn bất cứ món giò chả thông thường nào.

Ở Hải Phòng, canh bánh đa cua đi tới khắp phố phường, vào nhà hàng sang trọng, tới thôn xóm bình dân, theo chân các gánh quà suốt mùa đông sang mùa hè. Là món quà sáng, quà trưa, quà chiều, quà tối, tham dự trong các cuộc liên hoan gia đình, tụ họp bạn bè,… Từ xưa xửa xưa xưa, những gánh canh bánh đa như thế này đã đi khắp chân trời, góc bể cho người ta thêm gắn bó với đất đai xứ sở.

Thân thương và tự hào như Phượng vĩ, như Cửa biển đỏ nặng phù sa, món quà bình dân mà đã dệt thành thi ca, thành hương vị xứ sở để cho người Hải Phòng chợt nhận ra nhau dù ở chân trời góc bể nào. Trong một ca khúc về Hải Phòng, một nhạc sĩ đã viết: "Người Hải Phòng thật thà như bánh đa cua..."  một món ăn mộc mạc, dân dã mà lại được dùng để chỉ một phẩm chất của người dân nơi đây, điều đó cho thấy món ăn này đã trở thành thành nét văn hóa của thành phố biển, thật đáng tự hào. Khi nào có dịp đến Hải Phòng, quý khách đừng quên một lần thưởng thức bánh đa cua để có thể chia sẻ "cảm xúc thật thà" của món ăn độc đáo này.