Tỏi Lý Sơn - đặc sản nổi tiếng Quảng Ngãi

Lý Sơn là một hòn đảo xinh đẹp nằm ngoài khơi thuộc tỉnh Quảng Ngãi. Đảo Lý Sơn chỉ có diện tích gần 10km2 nhưng có tới hơn 21 ngàn dân, trong đó khoảng 60% hộ dân sống bằng nghề biển, 30% hộ dân sống bằng nghề nông (chủ yếu là trồng hành, tỏi) và 10% hộ dân sống bằng các ngành nghề khác. Lý Sơn được biết đến không chỉ là một điểm du lịch lý tưởng với nhiều cảnh đẹp, nhiều lễ hội hấp dẫn mà còn là nơi sản sinh ra một giống tỏi “đệ nhất”: TỎI LÝ SƠN.
Tỏi Lý Sơn đã được trồng cách đây hàng trăm năm trên đất đảo Lý Sơn. Từ khi khai sinh vùng đất này những vị tiền nhân ở đất đảo đã biết trồng tỏi để dùng làm thức ăn hằng ngày và dùng nó để phòng và chữa bệnh. Tỏi Lý Sơn được xem là vị thuốc “thần kì”của người dân đất đảo. Ngoài ra củ tỏi được người dân Lý Sơn quý như là “bảo bối” để chống lại ma quỷ cũng như xua đi bao điều không may trong cuộc sống.

Củ tỏi Lý Sơn có kích thước trung bình từ 2 ÷ 5 cm, có màu trắng ngà, mỗi củ có từ 12÷20 tép. Vỏ của củ tỏi Lý Sơn nhìn bóng và nhẵn hơn những loại tỏi khác. Bộ rể của củ tỏi Lý Sơn khá to, có màu sẫm và khá dai so với những loại tỏi nhái tỏi Lý Sơn.
Thành phần củ tỏi chứa 0,1÷0.36% tinh dầu, trong đó hơn 90% chứa hợp chất lưu huỳnh, thành phần chủ yếu của củ tỏi là chất alixin. Tỏi tươi không có alixin ngay mà có chứa chất alinin chất này dưới tác động của enzyme alinaza và khi giã dập mới cho alixin. Ngoài ra trong tỏi còn chứa nhiều vitamin và khoáng chất đặc biệt là selen. Đây là khoáng chất giúp cơ thể con người tăng cường hệ miễn dịch, giảm nguy cơ mắc bệnh tim, ung thư, phát triển trí não và tăng cường tuổi thọ cho con người.
Tỏi được các nhà khoa học ở nhiều nước nghiên cứu, phát hiện những đặc tính kỳ diệu như: khả năng tăng cường hệ thống miễn dịch, làm giảm huyết áp, có tác dụng chống tắc nghẽn mạch máu, làm chậm quá trình lão hóa tế bào, chống sự già nua, làm giảm sung huyết và tiêu viêm, phục hồi nhanh thể lực…

Tỏi Lý Sơn được quý như “Tỏi Ngọc” bởi lẽ không những tỏi Lý Sơn thơm ngon mà để có được củ tỏi trắng, thơm ngon, đặc trị bệnh là cả một quá trình gian nan của những người dân đất đảo, họ không ngại gian nan, nhọc nhằn qua bao thời gian để đến ngày thu hoạch nó.
Trồng tỏi là một nghề truyền thống được truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác, mỗi thế hệ cha ông đi qua đã đúc kết để lại biết bao kinh nghiệm truyền lại cho thế hệ con cháu, chính từ những tinh hoa đó các thế hệ sau đã làm cho củ tỏi Lý Sơn ngày càng thêm giá trị về chất lượng và nó không những được nhiều người Việt Nam biết đến mà còn lan rộng ra cả thế giới.